آسیب شناسی خودارضایی

مقدمه

طغیان جنسی یكی از مهم ترین و در عین حال پیچیده ترین مسائلی است كه اكثریت مردم ـ به خصوص نسل جوان ـ با آن درگیرند. چه، این مسأله عامل مهم و زیر بنای انحراف و انحطاط جسمی و روحی را فراهم می سازد. در سن جوانی كه انسان قدرت جسمی بیشتری را داراست، تمام امیال غریزی و نفسانی اش در اوج قدرت و شدت بوده و به خصوص این میل هم، از كمال قدرت برخوردار می باشد. به این جهت محرومیت از ارضای این میل، در ردیف مشكل ترین محرومیت هایی است كه بشر با آن ها دست به گریبان است، زیرا تحمل محرومیت از هر غریزه یا نعمتی كه ارضا و برخورداری آن توأم با لذت بیشتری است، به همان نسبت مشكل تر و طاقت فرساتر خواهد بود. لذا باید گفت تعدیل این میل در جوانی، به راستی خود هنر بزرگی است.
خود ارضایی یكی از راههای همین طغیان جنسی است. خود ارضایی بیراهه ای برای ارضای میل سركش جنسی است كه نسل جوان را در معرض آسیب های جدی قرار می دهد. از همین رو نام بیماری بر آن نهاده شده است.
آسیب ها
قرآن كریم اصرار می ورزد كه ای انسان، تمام اعمال و رفتار تو نه تنها در زندگی شخصی ات بلكه در طبیعت و محیط پیرامون تو نیز اثر می گذارد. از آن جا كه انسان سر و كارش بیشتر با طبیعت مادی است و به جنبه های مادی و دنیوی كارهایش بیشتر می اندیشد و جلب منعفت دنیوی و دفع ضرر دنیوی برایش روشن تر و ملموس تر است بر همین اساس، دین اسلام قبل از هر چیز انسان را به پی آمدهای مثبت و منفی دنیوی كارهایش متوجه ساخته و هشدارهای لازم را به او داده است.
بنا بر این، بیان آسیب ها به نوبه خود، آگاهی بخشی و روشن گری نسبت به تنبیهاتی است كه به زودی زود گریبان گیر فرد می شوند. آشنایی با آسیب ها هم برای پیشگیری امری كار ساز است و هم برای ترك. وقتی بخواهیم با امر زشتی كه در آستانه آن قرار گرفته ایم یا عادت ناپسندی كه دچار آن شده ایم به ستیزه برخیزیم ابتدا باید نتایج نامطلوب آن را در نظر مجسم سازیم و بعد منافعی را كه در نتیجه دفع و ترك آن عاید ما می شود در درون خود تصور كنیم و در نتیجه این عمل، هر بار كه چنین نمایشی در روح خود می دهیم بر آن تحریك یا عمل چیرگی یافته و لذت ترك آن را لحظه به لحظه در خود احساس می كنیم. ولی باید دانست كه این گر چه قدم اول و امری لازم است كافی نیست . باید برای پیش گیری و درمان نیز تلاش كرد.
الف) آسیب های جسمانی
1.ضعف و تحلیل قوای جسمانی
كاهش انرژی جسمانی بدن از مضرات مهم و جبران ناپذیر خود ارضایی است. احساس خستگی عارضه طبیعی انزال است، اگر خود ارضایی در شبانه روز به دفعات تكرار شود این احساس خستگی در ساعات مختلف همراه انسان است. درنتیجه به مرور زمان ضعف و بی حالی در فرد تثبیت شده و یك طبیعت ثانوی برای او ایجاد می كند.
كاهش و تخلیه مكرّر قوای جسمانی به ضعف عمومی و دائمی بدن و بالاخره به پیری زودرس می انجامد.
لاغری، لرزش بدن، پژمردگی، ضعف مفاصل، تشنج، زردی و تیرگی چهره، از نشانه ها و عوارض ضعف جسمانی است.
متأسفانه ضعف جسمانی به همین جا ختم نمی شود بلكه كل بدن را ساقط می كند. شخصی كه مبتلا به این عمل شوم شود، رفته رفته ضعف شدید در خود احساس كرده، كمر درد او را آزار می دهد تا این كه به فلج عمومی بدن مبتلا می شود.
كم خونی؛
كم اشتهایی و مشكلات گوارشی؛
كم خوابی و اختلال در خواب ؛
تنگی نفس؛
سردرد و سر گیجه؛
پیدایش تغییرات در نخاع و ستون فقرات.
همگی از آسیب های جسمی خود ارضایی هستند.
2. ضعف بینایی
خود ارضایی به تدریج در نور چشم و قدرت بینایی اثر می گذارد و آن را كاهش می دهد. درجات و شدت ضعف چشم بستگی به درجات و شدت خود ارضایی دارد و این به حدی است كه گاه به نابینایی منجر می شود.
3. آسیب پذیری در برابر بیماری ها
تحلیل رفتن قدرت بدن و قوای جسمانی، بسترپذیرش سایر بیماری ها را فراهم می آورد. جسمی كه با خود ارضایی ضعیف شده است نمی تواند در مقابل میكروب ها و ویروس ها از خود دفاع كند.
4. آسیب دستگاه تناسلی و ناتوانی های جنسی و تولید مثل
خود ارضایی اثرات مهمی در دستگاه تناسلی از خود بر جای می گذارد. دكتر «هوچین سون» معتقد است كه عموم ناراحتیهای مربوط به دستگاه تناسلی از آثار خود ارضایی است. بعضی از این اثرات عبارت اند از:
تورم غدد وذی
تورم كانال نطفه
تورم قسمت پایینی و عقب كانال ادرار
شل شدن عضلات تناسلی
خروج بی اختیار منی با كوچك ترین تحریك
ایجاد قاعدگی نامنظم و خروج ترشحات چركی و احساس درد هنگام قاعدگی در دختران
از بین رفتن پرده بكارت
ارضای ناكامی جنسی و از دست دادن لذّت مقارب بعد از ازدواج
ناتوانی و تأخیر تولید مثل به خاطر ضعف مكرّر دستگاه تناسلی و انزال زود هنگام
بیماریهای مقاربتی
عقیم شدن
5. آسیب مراكز عصبی و غدد در مغز
در اثر خود ارضایی و تحریك زیاد، هیپوتالاموس آسیب می بیند. مغز و مراكز حساس دیگر مكررا دچار كاهش نسبی جریان خون می شوند و از این طریق آسیب های جبران ناپذیر بر آنها وارد می شود. تخلیه های مكرر عصبی، موجب ضعف اعصاب می شود. خود ارضایی های مكرر، مراكز عصبی را دچار حساسیت و ضعف و خستگی و اختلال می سازد. به گفته یكی از دانشمندان، خود ارضایی موجب ضعف قوای شهوانی و بی رمق و بی جان شدن آنها می شود.
به طور كلی اختلال قوای بینایی، شنوایی(مثل صدای زنگ در گوش و وز وز كردن)و...از ضعف و اختلال اعصاب است.
ب) آسیب های روحی ـ روانی
1.ضعف حافظه، حواس پرتی و ناتوانی در تمركز فكری
همان گونه كه گذشت، یكی از پی آمدهای خود ارضایی، ضعف و تحلیل قوای جسمانی است و این به نوبه خود ناشی از اختلال در عملكرد سیستم مغز و اعصاب است. اختلال در این سیستم موجب می شود كه بخش حافظه كارایی لازم را نداشته باشد. علاوه بر این، شخص مبتلا به خود ارضایی به خاطر تمركز در این عمل و توجه نسبتا مداوم به موضوعات جنسی، حواس پرت و ناتوان در تمركز فكری است كه این خود عامل دیگری برای كاهش مستمر حافظه است.
از عوامل حفظ و تقویت حافظه آن است كه فرد به كارهای علمی و فكری مشغول باشد در حالی كه شخص خود ارضا از كارهای علمی و فكری باز می ماند و این خود عامل دیگری برای ضعف حافظه چنین اشخاصی است.
2.اضطراب
دلهره و دلواپسی از ویژگی هایی است كه دائما فرد خود ارضا را رها نمی كند، او مرتب با خود درگیر است و نمی تواند با خود كنار آید. افكار آشفته، وسواس فكری، بی ثباتی، درهم ریختگی فكری دامن گیر اوست: «نكند كسی بفهمد»، «كی و چگونه این كار را تكرار كنم»، «كی می شود نجات پیدا كنم» و...لحظه ای آرام و قرار ندارد، سرزنش و تحقیر خود به علت ارتكاب گناه، شخصیت او را در هم می كوبد. گاهی تأخیر در ترك و این كه بعد از ترك چه می شود، امان او را می گیرد.
3. افسردگی
بی احساسی و بی تفاوتی، بی نشاطی و بی ذوقی، سستی و گوشه گیری، غم و اندوه، عدم علاقه به امور هنری، ورزشی، مسائل معنوی و...همگی از نشانه های بارز و حتمی افسردگی است.
4. پرخاش گری و بد اخلاقی
شخص خودارضا نسبت به كوچكترین محرّك محیطی حساس است، حوصله گفت و گو با دیگران را ندارد، زود رنج است و سریعاً از كوره در می رود، به نور زیاد، صدا، رفت و آمد و...حساسیت فوق العاده دارد.
5. یأس از زندگی
6. از بین رفتن خلاقیت ها، توانایی ها و سركوب شدن استعدادها.
7. عدم میل به تحصیل، مطالعه، تحقیقات علمی و فعالیت های فكری.
8. هوس باز و بی بند وبار شدن و اعتیاد به ارضای جنسی نامشروع.
9. بی عاطفه، كم رو و خجل .
10. عدم اعتماد به نفس و احساس حقارت، ضعف اراده.
11. از بین رفتن صفای دل و بی علاقه گی نسبت به امور معنوی، مجالس دعا، جماعات و... .
12. احساس گناه، عذاب وجدان.
ج) آسیب های اجتماعی
خودارضایی یك حس گریز از اجتماع پدید می آورد كه در اثر افراط و تكرار در او ریشه دارتر خواهد شد. فرد در گوشه ای خود را منزوی و به افكار دور و دراز می پردازد. توجه به لذات شخصی، سبب سستی روابط اجتماعی می گردد و حیات جمعی را دچار مخاطره می سازد. فرد خودارضا به غیر از میل و انزوا جویی در عرصه اجتماعی نیز با مردم جوشش ندارد و از زندگی در جمع احساس لذت نمی كند. اینجاست كه نه تنها شخصیت اجتماعی و انسانی چنین افرادی تدریجا متزلزل شده بلكه جامعه نیز از وجود نیروی جوان و پر انرژی محروم گردیده است و در دراز مدت موجب اختلال در نظام اجتماعی می شود.
این دسته از آسیب ها عبارتند از:
1. بی آبرویی؛
2. مشكلات خانوادگی؛
3. انزوای اجتماعی، طرد شدن از جامعه و مشكل دوست یابی؛
4. مشكلاتی در ازدواج از قبیل:
عدم پذیرش در خواستگاری
در نامه ای آمده: اكنون خواستگاران فراوانی دارم كه هر یك از دیگری بهتر هستند. به دلیل همین مسأله (خودارضایی و از دست دادن بكارت) است كه مجبورم به خواستگارانم جواب رد بدهم بدون این كه پدر و مادرم علت نپذیرفتن من را بدانند.
«دختری 18 ساله از تهران»
بی میلی به ازدواج و تأخیر در آن
بی میلی به همسر
ناتوانی در مقاربت صحیح و ارضای جنسی خود و همسر
ناسازگاری خانوادگی
سرد بودن كانون خانواده
ناتوانی در برابر مشكلات و سختی ها پس از ازدواج
طلاق و متزلزل شدن كانون خانواده
5.افت تحصیلی
6. بزهكاری
7. عدم علاقه نسبت به فداكاری، خدمتگزاری به همنوعان و...
8 . لذت نبردن از دوستی ها و مهر و محبت ها در روابط با پدر و مادر، بستگان و دوستان و بالاخره بریدن از آنان .
9. از بین رفتن عزت، پاك دامنی، شرف و حیا.
10. انحطاط و انحراف فكری و عملی خود و به انحراف كشیدن دیگران.
11. ایجاد خطرات اجتماعی برای خانواده خود و نوامیس دیگران.
12.سوء استفاده جنسی و تجاوز به كودكان.
13. ترویج و اشاعه فحشا و منكرات.
14. شیوع بیماری های مقاربتی در جامعه.
15.حسادت و بدبینی.
د) آسیب های معنوی و اخروی
همه آسیب های سه گانه كه سخن از آنها به میان رفت قابل اصلاح و جبران است اما آسیب معنوی به این راحتی قابل جبران نیست چون اولا: آسیب به قلب و دل است كه هیچ بُعد از وجود آدمی به ارزش، كارایی، حساسیت و لطافت قلب و دل او نیست. به تعبیر قرآن و روایات اسلامی، گناه به دل انسان سرازیر می شود و آن را فاسد و از كار می اندازد. ثانیا: این آسیب فقط دنیوی است.
قرآن كریم می فرماید: چنین نیست كه بعضی خیال می كنند، بلكه اعمال خلافشان چون زنگاری بر دل هایشان نشسته، لذا از درك حقیقت وا مانده اند. کلاّ بَل ران علی قلوبهم ما کانوا یکسبون.[1]
آری، بدترین اثر گناه، تاریك ساختن قلب و از میان بردن نور علم و حس تشخیص است. «گناهان از اعضا و جوارح سرازیر قلب می شوند».[2]
مرحوم علامه طباطبائی قدس سره در تفسیر المیزان[3] می فرماید: از آیه شریفه سه نكته استفاده می شود:
1. اعمال زشت، نقش و صورتی به نفس و روح انسان می دهند؛
2. این نقش و صورت خاص، مانع آن است كه نفس آدمی حق و حقیقت را درك كند؛
3. نفس آدمی به حسب طبع اولیه اش صفا و جلایی دارد كه با داشتن آن، حق را آن طور كه هست درك می كند.
قلب از دیدگاه قرآن جایگاه مهمی دارد قرآن كریم اولا: قلب را مهم ترین مركز شناخت در انسان معرفی می كند. ثانیا: بیماری قلب را مهم ترین بیماری به حساب می آورد و از این بیماری به تعابیر مختلف و عجیب یاد می كند: قلب بیمار، قساوت قلب، انحراف قلب، زنگار قلب، كور شدن قلب، مهر شدن قلب، قفل شدن قلب و بالاخره از همه مهمتر مردن قلب. كه جمعا بیش از هفتاد و دو مورد آمده است.
در اهمیت گناه از دیدگاه اسلام همین بس که اسلام اولاً: کیفر و اثر آن را منحصر به دنیا نکرده است.[4]
ثانیاً: از اندیشه و فکر گناه هم منع کرده است تا گناه را از سرچشمه خشک کند.[5]
ثالثاً: از گناه به عنوان درد و بیماری یاد کرده است.[6]
رابعاً: از رفاقت و دوستی با گنهکار و شرکت در مجلسی گناه به شدت نهی کرده است.[7]
خامساً: ترک گناه را بهترین عبادت برشمرده است.[8]
این ها بخش بسیار اندك از هشدارهایی است كه اسلام برای دفع اثر زیانبار گناه به انسان ها داده است.
برای این كه به تأثیر گناه بر دل و قلب بیشتر پی ببریم، به عنوان نمونه به ذكر یك روایت اكتفا می كنیم:
رسول اكرم صلی الله علیه و آله و سلّم می فرماید: وقتی انسان مؤمن گناهی را مرتكب می شود، لكه سیاهی در قلبش پیدا می شود كه اگر دل از آن بكند و توبه كرده و از خداوند آمرزش طلبد دوباره قلبش شفاف می شود و اگر گناه را ادامه دهد، سیاهی تمام قلبش را فرا می گیرد.[9]
خودارضایی هم كه اسلام به شدت از آن نهی كرده است شاید از همین باب باشد كه اثر در قلب و دل آدمی می گذارد و آثار روحی و روانی خودارضایی كه در بخش(ب) بیان گردید، عمدتا از همین بیماری دل ناشی می شود. در این جا چند روایت در مورد اثر معنوی گناه خودارضایی بیان می كنیم به امید آن كه تو ای جوان عزیز و برومند، ای كه چشم امید پدر و مادر و جامعه به توست، ای آینده ساز خود و جامعه اسلامی و بالاخره تو ای مبتلا به این گناه خانمان سوز و هلاكت بار به خود آیی و تا دیر نشده خود را از این مهلكه و باتلاق نجات دهی، بدان كه می توانی، حتما می توانی!
1. امام صادق علیه السّلام: روز قیامت خداوند با شخص خود ارضا گفت و گو نمی كند و از چشم خدا می افتد.[10]
2. رسول خدا صلی الله علیه و اله و سلّم: لعنت خدا و ملائكه خداوند و تمام بشر بر شخص خود ارضا[11]
3. امام صادق علیه السّلام: برای كسی كه خودارضایی كند در قیامت عذاب دردناكی در نظر گرفته شده است.[12]
در پایان توجه شما را به تحقیقی كه حاصل بررسی 400 نامه رسیده از نوجوانان كشور به برنامه آینده سازان صدای جمهوری اسلامی در دی ماه 1367 است جلب می كنیم. طبق این تحقیق افرادی كه مبتلا به خود ارضایی می باشند به ناراحتی های زیر مبتلا گشته اند:
1. ضعیف شدن چشم؛ 2. لاغر شدن صورت؛ 3. ضعف اعصاب؛ 4. تحلیل رفتن بدن؛ 5. سر درد و سر گیجه؛ 6. سرما خوردگی زود به زود؛ 7. كم خونی؛ 8. سست شدن زانو؛ 9.سیاه شدن دور چشم؛ 10. ضعف حافظه؛ 11. زرد شدن صورت؛ 12. ضعف و اختلالات شنوایی؛ 13. جوش صورت؛ 14. گوشه گیری؛ 15. اختلال در خواب؛ 16. ایجاد حالت وسواس و تردید؛ 17. افت تحصیلی.
اكنون تو ای جوان، كه طراوت و پاكی دنیا را باید در تو دید و از تو شناخت، به چه می اندیشی؟ آسیب ها را دیدی و خواندی؟ برای از این به بعد چه در سر داری؟ آیا از هم اكنون كمربندت را محكم بستی و عزمت را جزم نمودی؟ به خود آی! همین الان وقت تصمیم است، همین الان، نگو از فردا، نگو ببینم چه می شود، نگو نمی شود و نگو چه و چه و نگو... .
با توكل بر خدا و با یك اراده جدی، حركت كن، به زودی افق های سلامت و سعادت را خواهی دید و احساس قدرت می كنی. پس حركت، حركت، اراده، اراده، تصمیم، تصمیم.
در بخش دوم (درمان خود ارضایی) به كمك تو شتافته ایم، راه درمان را به تو نشان داده ایم، محض خدا، به خاطر خودت، كمك ما را پس نزن.
به دامانش نشیند لكـه ننگ گلی گر همنشین خار گردد
علی سلطان دین فرمود: آن كس كه با نادان نشیند خار گردد
منابع كمكی:
1- خود ارضایی یا ارضای انحراف جنسی، مؤسسه فرهنگی اشراق، بابل: مبعث 1379.
2- بلوغ، دکتر احمد صبور اردوبادی.
3- تفسیر المیزان، مرحوم علامه سید محمد حسین طباطبائی ـ قدس سره ـ.
4- تفسیر نمونه، حضرت آیت الله مکارم شیرازی.
5- جلوه های حکمت، سید اصغر ناظم زاده قمی.
6- خانواده و مسائل جنسی کودکان، دکتر علی قائمی.
7- دختران، دوستی ها و عبرتها، محمد علی کریمی نیا.
8- دنیای نوجوان، دکتر شرفی، انتشارات تربیت.
9- راهنمای پدران و مادران، محمد علی سادات.
10- مشکلات جنسی نسل جوان، آیت الله مکارم شیرازی.

[1] . مطففین / 14.
[2] . تفسیر نمونه، ذیل آیه 14 مطففین .
[3] .ذیل آیه مطففین: 14.
[4] . مائده / 33.
[5] . علی(ع) می فرماید: کسی که در انجام گناه زیاد فکر کند، بالاخره به گناه کشیده می شود. (غرر الحکم).
[6] . علی(ع) می فرماید: برای دلها بیماری ای، دردناک تر از گناه نیست. (بحارالانوار، ج73، ص342).
[7] . علی(ع) می فرماید: بر فرد مسلمان شایسته نیست که با گنهکار طرح رفاقت و دوستی بریزد. (وسایل الشیعه، ج2، ص269).
[8] . علی(ع) می فرماید: برترین عبادت، دوری گزیدن از گناه است.
[9] .تفسیر المیزان، ذیل آیه 14 مطففین .
[10] . میزان الحكمه، ح 18749.
[11] . همان، ح 18748
[12] . همان، ح 18749.

 

منبع :

اندیشه قم